Unser "Plattdüske" macht sich immer so seine Gedanken über dieses und jenes Thema. Und weil es mit der Zeit immer mehr Gedanken geworden sind, widmen wir ihm hier eine eigene Rubrik!
Viel Spaß beim Lesen.
Unser "Plattdüske" macht sich immer so seine Gedanken über dieses und jenes Thema. Und weil es mit der Zeit immer mehr Gedanken geworden sind, widmen wir ihm hier eine eigene Rubrik!
Viel Spaß beim Lesen.
Läiwe Gemäinde,
nu sint ät nigges mäh dräi Wierken un wie häbt oll wiehe Wiehnachten hat un auk düt Joahr gäiht nu langsam tou Änne.
Wie gie wirt, häwe ick je auk van miene Arbäit hiär mät däi Landwirtschaft todoun. Wänn ick auk käine Hektars unner`n Plouch häwe, bin ick doch olle Dage up däi Hürwe, woh däi frisken Miälke wechkümp. Nu isset man sou, dat auk hüte no bannich vierle Lüe äinfach nich wirt`t, woh oll dat, wat wie jeden Dach up`n Disk krieget, äigentlich wäch kümp! Güst dorümme harren sick in lästen Sommer son paar Buden ut`n Duorpe ürwerlächt: „Ät is woll moll wie Tiet, dat wie däi Lüe wieset un äklät, wat doh ollens dotou höt, domät wie
olle satt krieget!“ Äine dovann was Jens-Holger Frese. Häi wiesede un äkläde us, wat maket wäden mot, bät däi Tüwwelken (Kartuffeln) ute Ähden bie us ols Chips un Pommes up`n Teller landet. Bie Hartmut Glüsenkamp in Baumte konn`n wie dann beliewen,
wie glückliche Häuhner use Fräustücksägger legget, up däi so mancher doch ungäden vozichtet. Nu gönk ät wieder noh Erik Ashorn. Erik Ashorn häf vo Jouhrden äin niggen Kouhstall bowwet un häi is äine vann däi, däi u solle Dage friske Miälke liewert. Doh
konnen wie dann auk säin, dat Kögge hütigen Dages käine Naut liehen mürt, wie manch äiner volichte mänt. Toun lästen wöhn wie dann bie Mathias Westermeyer inne Ovelgönne. Häi wiesede us dann, wie ut Köden (Getreide) gesundet Foh voh use Dehre – egal off Houhn ore Kögge – maget wät.
Passend toun Erntedank harre use Pastoo dann Sonja Heellbaum ut Schwastrup inladen un ät scholl us doch mol votälln, wie son Olldach up son Hoff utsütt. Hellbaums häbt in Schwastrup äin Biolandhof, woh Köge, Schwiene, Schaupe un Häuner haulen wät. In
iähr`n Hoffladen giff ät ollerläi Gemäus un Tüwwelken tou kaupen – wat jedet Juohr up`t nigge plantet un auk ärntet wätt. „Woh wie jedet Joahr mät trächte kurmen mürt is dat Wiär“ mände Sonja Hellbaum „mol isset tou dräuge un ännersmol isset tou nat. Un dann
fällt däi Ahden nich sou gout uot, wie du dat woll mänt häss – owe ollens stürn nützt je nix, ät mot man wieder gauhn un wie maket imme wieder!“
Läiwe Lüe, wenn gie nu däi naichsten Dage dü dän EDEKA orre ALDI mät juhn vullen Wagen schuwet, dann denket afuntou auk mol an däi Minsken, däi us olle Dage mät Iärden un Drinken vosurget un auk an däi, däi olle Dage Hunger un Armout beliewen mürt.
Bät up`n ännermol, juh Platdüske.
Oelschliers Jürgen
Läiwe Gemäinde,
nu sint däi häiten Dage doch woll vobie. Dänn imme wänn Erntefest wiärn is, dann wät ät butz wie Hiärfst. Düt Juohr was dat Erntefest man sonn bierden mau. Ick drofte düt Juohr mät mien LANZ däi Erntekrone toun Festplatz bringen – wöhn dütmol auk nich sou vierle Lühe toun danzen kurm, use Erntekrone däi draff bie düssen Fest nich feggeln! Wat auk nich fäggeln draff, dat is olle Juohr däi Gottesdäinst an Söndachvomdach inne Telten. Hie wöhn dann owe doch masse Lüe touhaupe kurm, un dat Telt was bät up dän lästen Stouhl besätt. Wie gie dat vann däi lästen Juohrden gewurnt sint, harren auk dütmol Ahlbrinks Lisa, Kaisers Georg un icke touhaupe mät usen Pastoo düssen Gottesdäinst plant. Dütmol harren wie us dat Thema utsocht, wat dänn woll sonn Minskenlieben wäht is. Wie kaimen up düt Thema, weil jäh nu doch woll naichstet Juohr dat Krankenhus in Ousterkappeln dichte maket wät – ät iss äin Schanne wäht un blauts weil sonn paar wichtige Lüe nich mät`n Gelle ümmekaun kürnt!
Lisa, Georg un ick harren jeder von sick wiehe wat tou Papieh brocht un konnen dat touhaupe mät usen Pastoo vodriärgen. Ick vo mienen Däil harre mie utdacht: „Jürgen, du votells däi Lüe mol wat vann dänn Rettungsdäinst un wat doh sou löss is.“ Wie gie wiert, binn ick nu oll lange hie in Hiärmkusen inne Füewähr – doh mot man flott sien, wänn däi Sirenen huult un Minskenlieben in Gefoahr is. Un güssouh is dat bien Rettungsdäinst auk – bie däi gäiht ät owe mäist ümme Lieben un Daut. Man gout, dat düsse Lühe hie inne Naichte sint un butz bie die sint, wänn die wat ürwekümmp. Dat iss vodammt käine äinfache orre lichte Arbäit, wat son Notarzt orre Sanitäter hütigen Dages maken mot! Owe auk hie schüwwet use Politiker sick nich tou säggen: „Düsse
Lüe däi bringet nix inn, däi kost us blauts Geld“ – schiärmt ju wat, mäh kannse doh nich tou säggen. Un wänn wie dänn noch düsse Bäller seeht, dat däi, däi us in Naut hälpen schürlt - un auk wüllt – anpöbelt un anspürtert wäht, dann kann man ät äintfach nich mäh bekriepen.
Ät iss doch nu mohl vull mäh wäht, wänn wie us olle Dage giegensietich respektiert un nich affuntou mohl giegensietich bewunnert.
Bät up`n ännermol, juh Platdüske.
Oelschliers Jürgen
Läiwe Gemäinde,
dütmol wät ät son bierden politisch. Owe käine Bange ick will ät auk nich ürwedrieben, dänn wänn äine norre Wahl hängäit, dann mot jede süms wierden wat häi maket – haupsahke wie maket dat Krütz anne richtigen Stiehe! Düt Joahr mosten wie jä öfters norre Wahl. In Freujoahr was däi Kiärkenvostandswahl. Ät wöhn oll wiehe säss Joahr ümme un sou manche uot dänn aulen Vostand woll sick nich mäh upstellen lauden. Dänn niggen Kiärkenvostand van düsse Stiehe ollens gohe un vierl Erfolg in iärn Amt.
Anfang Juni mosste dann oll wiehe wählt wäden. Dütmol son biärden grötter os in Odenshost, dänn nu stönt vo us olle däi Europawahl up`n Zierdel. Wüwwe es säin, watt doh van wett, wenn man sick ürweläch, watt in Europa un inne Welt löss iss. In Amerika wät auk baule wie wählt. Doh wüllt je twäi twäi öllere Mannslür anne Macht, doh kanns du owe blauts no mät`n Kopp schütteln. Däi äine wät doch düchtich tüdelich un däi ännere sitt olle paar Dage vo Gericht un mänt häi iss däi beste Präsident. Owe nu will ick mie nich wiede doürwe utlauden, ät is un bliff schwierich dat sick olle vodriärget un läif häbt. Ick häwwe mie up jeden Fall fröwwet un gie bestimmt auk, dat hie in usen Lanne ollens sou friedlich blierben iss bie däi Europamäisterschaft. Dat konn man sick woll bekieken, ols däi vierlen Lühe ut ganz Europa sou düchtich mät äin änner fiet häwwet – sou schall ät äigentlich sien. Wö dat vo use düschken Mannschaft dütmol nich sou gout, dann kürnt wie dat voknusen, dann wät wie eben in twäi Joahr Weltmäister. Dat dat olle sou friedlich tou Wiärke könk, lich auk volichte dodran, dat hie un doh in Europa un inne Welt auk plattdüschk küht wät. Modern hät dat Niederdeutsch, dorümme wät Plattdüschk auk mäist up`n platten Lanne küht. Wenn gie mol no Ostfriesland kurmt, dann gief dat doh Giegenden, doh kanns du Middewirkens ol säihn, wecke Sautedachs tou Besäuk kümp!
Wie kürnt ät dräggen wie wie wüllt, blautz wenn wie touhaupe hault un nich jede vo sick ollens sou schwatt sütt dann kürnt wie wat äräiken!
Wie siär use Mamme frühe imme, wänn wie us ols Kinner votöhnt harn:„Vodriärget ju!"
Bät up`n ännermol, juh Platdüske.
Oelschliers Jürgen
Läiwe Gemäinde, dütmol was däi Gottesdäinst an Pingssöndach in`n Gohden bie Plouchsterds in`n Dübberoht. Manch äine van ju fällt siche nu in „Ick gläuwe doh sint oh moll wiärn“ Dat stimmt, dat is owe nu oll gouht teggen Juohr
hiär.
Däi Hoffstiehe van Plouchsterds giff ä toll siet 1350. Däi ölleren van juh, is däi Hoff volichte eder unner dän Namen Meerhoff bekannt, dänn siet 1500 dräch däi Hoff düssen Namen. Däi Hoff wöh titliebens wat besonneret hieh in Hiärmkusen. Ne Tiet lang häbt doah up`n Huorwe in Sommerdach auk Kurgäste wuornt. Wat besonneret wö ät dann auk an düssen Pingssöndach, dänn doh is däi lüttke Fritz döpt wohden, däi Sürne van Alicia un Kevin Plouchsterd. Dat Water fo däi Taufe wöt ut`n Leckermühlbach halt, däin däi flütt jä auk bie Plouchsterds Huorwe vobie. Wat ät hüte auk nich olle Dage mäh giff, däi Fritz is auk vo veh Wierken doh up`n Hoff uppe Welt guorm. Toun lässten passede
dat doh up`n Hourwe vo ürwe 100 Joahr, daumols wass ät däi Hoffiärbe Meerhoffs Fridel.
Plouchsterd`s un vierle fliedige Helpers harren sick vo düssen Dach masse Arbäit maket domäit däi vierlen Besäuker – ick mäine ät wön woll sou 200 hunnet Lühe - mol wiehe äin richtig schönen Gottesdäinst beliewen konnen. Use Pastoo harre usen Gospelchor mät Zilli Hünniger un usen Posaunenchor mät Schnieders Jörn mätbrocht. Sou konnen wie, wie gewurnt, däi Chormusik lustern owe auk onnik mätsingen bie „Gonk ut mien Hatte“ orre „Bewahre us
Gott“ Use Pastoo süms harre no siehne Gitarren mätbrocht um mät hämm touhaupe äin paar Läider tou singen.
Ols wie toun Gottesdäinst kaimen votellde Renate Kerlies – mät 80 Joahr (!) imme noh os Küsterin aktiv – lüttke Kodens woh drüpstönnt „begeistert leben“. Wie mürt us imme wiehe up`t nigge begäistern, wenn wie wat uppe Bäine stellen wüllt. Owe ät lohnt sick – wieh häbt ät säin bie sögge Geliergenhäirten wie bie Plochsterd`s up`n Huorwe!
Bät up`n ännermol,
juh Platdüske.
Oelschliers Jürgen
Läiwe Gemäinde,
wenn gie nu dänn niggen Gemäindebräif düblättket – un hoffenlich auk läht – ann is dat eeste veddel Joahr oll wie ümme un däi Ousterdage sint auk oll güst vobie. Oustern is jä däi häuchste Fiedach in`n Kiärkenjoahr, dänn doh fieht wie jä touhaupe däi Upästehung van Jesus. Sou manch äinen van ju is owe vollichte in düsse Tiet nich no fieden toumohe. Ick mot hieh insbesonnere an Marianne Vehring denken, wecke Anfang Februar vosturben is. Vierle van ju kännt Marianne Vehring van däi plattdüsken Gottesdäinste hie in Odenshost, däi äinmol in Joahr in`n Sommer up däi gräunen Wisken achter däi Kiärken afhaul`n wäht. Ät mochten säi olle gähden. Vo ollen Dingen iähre Oldachsgeschichten, mät däi iähre Prierge mäistiet anföng – doh göng dann sou faken äin Schmunzeln dü däi Riegen. Ick harre dat Glücke un drofte vo twäi Joahrden bie iährn lässten Gottesdäinst hie in Odenshost dobie sien un dat Evangelium völäden.
Wie dat in Lieben sou is, däi äine gäit un däi ännere kümp. Un dorümme drürwet wie us an düsse Stiehe auk fröwen – fröwen ürwe däi Geburt van Lilith Fürst, dat Dochter van Tanja Fürst, wecke jä nu in dänn niggen Kiärkenvostand wählt is. Dat lüttke Wicht schal nu inne Ousternacht döbt wäden.
Freud un Leid ligget olle Dage ganz dicht bienänner – dat iss sou und at bliff sou. Wie siär lästens noh mien aule Chef tou mie: „Jürgen, ät is ollens Gott gieben, watt hie up Äden passet.“
Bät up`n ännermol, jue Plattdüske
Oelschliers Jürgen
Läiwe Gemäinde, wenn gie nu miene plattüschke Geschichte läät, is däi eeste Maunat vo düt Joahr oll wie ümme. Ick will huorben dat gie olle häil un gesund in`t nige Juohr kurmen sint un vo ollen Dingen, dat dat auk sou bliff! Sou traurich wie dat läste Juohr vo sou manchen inne Welt vobie gaun is, sou traurich fäng dat nigge Juohr owe wie an. Siet äin paar Wierken olle Dage Riärngenwiär un ät will äinfach nich änners wäden. Fönk ät doh mät an, dat hie un doh son paar Keller vull luorben sint, stoht hüte sou manche Wisken un Felder unner Water un sou mancher häf sien Haaf un Gout volurden.
Doh isset man gout, dat wie us bie sökke Katastrophen un Unnewiärs up däi Ehrnamtlichen van däi Füewähr un dat Raute Krütz volauden kürnt! Owe auk däi Mans- un Frumslühe van THW stoht dann praut un helbet mät iähre grauten Pumpen dat Water irgendwie wäch tou kriegen. Wänn wie düsse Lühe nich harren saich ät doch laige um us ut. Doh wät nich lange frocht – un draffet auk nich – däi kurmt un helbet! Egal wann un woh, egal of Dach ore Nacht, egal of Oldach, Söndach orre Fiehedach. Woh vierle van düsse flidiegen Helpers konnen däi lästen Fiehdage nich mät däi Familie vobringen un mosten dofo Santsäcke schlüden un Water schöppen, dat nich no mäh passeede. Däi konnen nich wie wi Kasuchtemurden inne warmen Kierken sitten un dän Posaunenchor lustern ols däi „Stille Nacht“ un „O du Fröhliche“ spierlden.
Dat äinsichste, use Ehrnamtlichen kürnt nich imme un ürweoll tou däi glieken Tiet sein! Dorümme isset sou neurich, dat wenn wat passeet, wie vo äinänner doh sint un wie us giegensietich helpet – inne Familie, inne Vowantskup un inne Nauberskup. An düsse Stiehe isset no mol wie neurich äinfach DANKE tou säggen vo däi ehrnamtlichen un giegensitigen Hülpe! – Mol af un tou DANKE säggen deut nich wäi un frett auk kien Braut!
Bät up`n ännermol, juh Platdüske.
Oelschliers Jürgen
Läiwe Gemäinde,
nu is dat oll wiehe däi läste Gemäindebräif vo düt Joahr - woh sint se blierben, däi lästen teggen Mounate? No son Augenschlag un däi Adventstiet fänk an. Vorriär häbt wie owe no dän Gottesdäinst fiet toun Refemationsdach. Düt Joahr is dat auk oll wiehe säss Joahr hiär, dat düsse Dach äin Fiehedach bie us is. In Odenshost – volichte auk woh änners – giffet in use Kiärken däi Bürgerkanzel. Use Patoo laat tou düssen Dach imme jemanden inn, däi sick tou düssen Gottesdäinst sou siene Gedanken maket un tou däi Gemäinde spreck. Düt Joahr was use Gemäindebürgermäster Markus Kleinkuertz anne Riege – use Pastoo männde, dat häi woll dütmol däi richtige wöh, weil häi doch nu no sou frisk in sien Amt wählt woden is. Ols häi ant Pult trait mände häi, dat häi sick fröwwede hüte dobie tou sien un häi fröwwede sick owe auk no mäh, dat häi nu doch nich uppe Kanzel staun mosste um tou us tu spriärken – doh mossten wie doch schmunzeln. Häi fönk an mät ne kotte Geschichte ut siene Nauberskup. Doh sait äin ölleren Mann up seine Bank inn Gohden un bekeik sick sein Wiärk – ollens was schier. Däi Bloumen blöggeden un däi Rasen was kott mägget. Auk kaimen däi Lüe vobie un braulden sien Wiärk, dänn voriär saich ät doch mannich wüst uut in dän Goahden „Dat kümp ollens van usen Hähgott“ mände häi „ick gebruke blautz sien Talent, wat häi mie schonken häf – harre ick usen Hägott doh owe mät olläine lauden, wö doh owe auk nix van wooden“ Bäide sint jä nu woll in`n Recht, dänn wie olle touhaupe kurmt ohne dän änneren nich tourecht! Dat was daumols sou, ols Martin Luther mät siene 95 Thesen use Kiärken refomeede un dat is auk hüte no sou. Use Bürgermäster kaimp dänn auk up däi vohärenden Kriege in däi Ukraine orre in Israel – un dat in use Tiet mät däi modernen Komunikation. Dat traurige doran is, dat mäist däi unnerschedliche Glaube doh achtersteck. Wat wie bruket is use Gemäinschaft un dat wie anänner touhöht, was siene Botschaft!
Son Gottesdäinst sou wie in Odenshost is imme ne gohe Geliärgenhäit, woh dänn nich blauts Lüe ut däi äigenen Gemäinde touhaupe kurmet. Daumols as hüte mot man äine dän Anfang maken un sick nich gliecks anne Köppe kriegen.
Ick wünske ju nu oll ne besinnliche un friedliche Adventstiet!
Bät up`n ännermol, jue Plattdüske
Oelschliers Jürgen
Läiwe Gemäinde,
nu iss ät oll wie veeh Wierken hiär, dat wie hie in Hiärmkusen use Erntefest fiet häwwet un ät gäit mät graute Schritte in Richtung Hiärwst – son Jouhr is doch baule nix mäh! Siet 75 Juohr giff ät nu oll use Erntefest un güst sou lange wät auk ne Erntekrone buun – ohne düsse Erntekrone iss käin Erntefest, ät hööt äinfach dohtou! Wat hie in Hiärmkusen nu auk gohe Tradition is, dat däi Erntekrone mitten in`n Duorpe in Fühewähhus buun wät. Vätäin Dage voriär maket sick dann use Ortsrat up`n Patt un ät wät Köden mägget. Mätte Säisen vostäiht sick, güst äs oss Frühe – äine is mäist imme dobie, däi dat noh kann. Wäkke auk imme dobie is, is use Bürgermäster Klenken Dieter, däi helbt dänn auk fliedich mät, wänn ät äin paar Dage vo dat graute Fest dobie gäiht un däi Krone buun wät. Roggen, Haven, Gasten un Wäiden wät passend schnien un fein dohaupe buun – dat is man nich olle schitt-schitt, dat wät jedetmohl akraut ferrichmaket! Use Bürgermäster laat dänn imme däi Nauberskup rund ümmet Fühewähhus dotou in – doh kann häi sick up volauden, dat dat onnig wät. Is nu däi lässten Gaben faste buun, häf use Bürgermäster dänn auk Kaffe un Kouken praut staun vo däi vierlen flidiegen Hänne. Nau dat Erntefest isset äigentlich sou, dat däi Erntekrone bie Harmäggers orre Ellermanns uppe Diärl stäit un dänn toun Erntedankfest inne Kiärken brocht wätt. Ols use nigge Gemäindebürgermäster Markus Kleinkauertz owe bien Zeltgottesdäinst däi Krone saich, mände häi: „Dat is vulls tou schade, wänn düsse Erntekrone bät dohänn irgendwoh uppe Diärl stäit. Däi bringet man bie mie in`t Rathus un ät kürnt sick däi Lüe anne fröbben, bevo ät dann wiehe no Odenshost gäit.“ Ick mäine, souwat is auk ne Art un Wiese mol DANKE tou säggen – DANKE an däi Lüe, däi jedet Joahr imme wie praut stoht, wänn ät hät: „Ät is wie Erntefest in Hiärmkusen, wie mürt wie ne Erntekrone bien!“
Läiwe Gemäinde,sou manch äine van ju häf sick vollichte frocht, worümme däi Plattdüschke in lästen Gemäindebräif nix schrierben häf. Jä ät was nu sou, dat ick düssen Freujoahr in`n Gooden vanne Biärm fallen un mie dän Kopp stött häwwe. Nu mänden däi Doktors dat dat woll oppereet wäden mosste un dohnau häbt säi mi inne Reha schicket, domät ick mie eese äs mol vohalen konn – „Glück im Unglück“ mänden däi Doktors, orre wie use Tante Emma frühe imme siär „Use Hägott will ät imme sou gieben dat ät gäit“ un use Mamme harre imme dänn Spruch praut: „Un wänn du dänks ät gäit nich mäh, kümp van irgendwoh äin Lächt doh hiär“ Dat is auk sou, dänn süss hak doch woll äiniget vopasst in use Kiärken. Sou konn ick doh bie sein ols wie Besäuk kraigen ut Afrika van use Partnergemäinde – dohtou harren se inne Viernsken Kiärken äin Konzert plant un use Gäste harren sick tou äinen Chor touhaupe fuhn un gaiben iährn Gesang toun besten. Ät wöt helle sungen un auk dobie danzt! Schomakers Dirk ut Vierne harre sick vo düt Konzert Posaunenbliärsers touhoupe halt – auk ut Hi- ärmkusen wön wäkke dobie. Tüsken in schmeid sick Zilli Hünniger düchtich inne Bost – dat harre dän Gospelchor ut Odenshost mätbrocht. Wänn ät gönk häbt wie onnik mätsungen, sowat krisse nich oft buorn inne Kiärken. Vätäin Dage later harre dann use Pastoo tou äin Konzert no Odenshost inne Kiärken inladen – doh wöhn dann sou richtige Profis an Wiärk – kinners wat konn däi fein singen! Dat wön 12 junge Lüe ut Ossenbrügge, däi sick 2011 tou äin Vokalensemble touhaupedoun häwwet. Däi Läider däi sungen wöht harren säi utsocht, weil düt Joahr dat Jubiläum vo dänn westfälischen Frieden in Ossenbrügge fiet wät. Toun Schluss gaif ät düchtich Applaus – dat harren säi sick mä ols vodäint. Wie gie seeht, ät lohnt sick af`n tou mol bie us inne Kiärken vobie tou kieken – un auk rinngaun!
Bät up`n ännermol, jue Plattdüske
Oelschliers Jürgen